Η κατάθλιψη είναι η συχνότερη ψυχική διαταραχή από την οποία προσβάλλονται και τα δυο φύλα, με πολύ σοβαρές συνέπειες τόσο για τον πάσχοντα όσο και για το περιβάλλον του. Κοινά συμπτώματα της κατάθλιψης αποτελούν το καταθλιπτικό συναίσθημα, η απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που παλαιότερα ήταν ευχάριστες, η ανεξήγητη κόπωση, οι διαταραχές ύπνου, η ανορεξία ή η υπερφαγία και η απάθεια.
Σε γυναίκες η κατάθλιψη έχει την τάση να εμφανίζεται με στενοχώρια και αισθήματα αναξιότητας. Στους άνδρες όμως – εξαιτίας οργανικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων – εμφανίζεται με διαφορετική εικόνα.
Η κατάθλιψη μπορεί να εκδηλωθεί μετά από ένα ισχυρό στρεσσογόνο γεγονός όπως είναι η απώλεια ενός κοντινού ανθρώπου, η απώλεια μιας σημαντικής σχέσης, η ανεργία, η εμφάνιση κάποιου σωματικού νοσήματος, αλλά ακόμα και μετά από ευχάριστα γεγονότα όπως είναι η απόκτηση τέκνων και η συνταξιοδότηση.
Στην ανδροκρατούμενη κοινωνία μας αναμένεται από τον άντρα να είναι δυνατός, επιτυχημένος, να κρύβει τα συναισθήματά του και να έχει πάντα τον έλεγχο της κατάστασης. Αυτές οι πολιτισμικές απαιτήσεις τον ωθούν να κρύβει τα πραγματικά συμπτώματα της κατάθλιψης προκειμένου να αποφύγει στιγματιστικές κοινωνικές προκαταλήψεις. Έτσι αρκετά συχνά ένας άνδρας με κατάθλιψη θα εμφανίζει – αντί του καταθλιπτικού συναισθήματος- ευερεθιστότητα, με συχνές εκρήξεις θυμού και επιθετικότητα. Άλλες συμπεριφορές που μπορεί να υποκρύπτουν κατάθλιψη σε έναν άνδρα είναι η κατάχρηση αλκοόλ ή άλλων ουσιών και επικίνδυνες δραστηριότητες όπως η απερίσκεπτη οδήγηση.
Οι άνδρες λιγότερο συχνά – ακόμα και στον γιατρό τους – θα εκφράσουν τα συναισθήματα τους, ενώ τους είναι πιο εύκολο να εστιάσουν στα σωματικά συμπτώματα που συνοδεύουν μια καταθλιπτική διαταραχή όπως είναι οι πονοκέφαλοι, ο πόνος στη μέση, τα προβλήματα στον ύπνο και οι σεξουαλικές διαταραχές.
Τα παραπάνω συμπτώματα και συμπεριφορές μπορούν να παραπλανήσουν το περιβάλλον του πάσχοντος από κατάθλιψη, ενώ δεν είναι και λίγες οι φορές όπου και ένας γιατρός να μην καταλάβει ότι ο ασθενής του έχει κατάθλιψη, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει αποκλειστικά τα σωματικά συμπτώματα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς αν και περισσότερες είναι οι γυναίκες που αποπειρώνται αυτοκτονία, οι άνδρες είναι αυτοί που βάζουν συχνότερα τέλος στη ζωή τους αφού είναι αυτοί που έχουν περισσότερο συχνά πρόσβαση σε όπλα.
Συμπερασματικά η κατάθλιψη αποτελεί μια πολύ συχνή διαταραχή που εκδηλώνεται και στα δυο φύλα, αν και με αρκετές διαφορές. Κατάθλιψη μπορεί να πάθει ο οποιοσδήποτε και ασφαλώς δεν αποτελεί ένδειξη αδύναμου χαρακτήρα. Πολλές ισχυρές προσωπικότητες έπασχαν από κατάθλιψη. Χαρακτηριστικά ο Ουίνστον Τσώρτσιλ την ονόμαζε “ο μαύρος σκύλος μου”. Ευτυχώς στις μέρες μας υπάρχουν διαθέσιμες πολλές αποτελεσματικές θεραπείες, φαρμακευτικές και ψυχοθεραπευτικές.